Şirketlere
Web Sitesi Zorunluluğu Geliyor
1 Ocak
1957 tarihinden beri yürürlükte olan 6762 sayılı “Türk Ticaret Kanunu”
değişiyor. Bugünün şartlarına göre tasarlanan Tasarı, Adalet Bakanı Cemil
Çiçek, Türk Ticaret Kanunu Komisyonu Başkanı Prof. Dr. Ünal Tekinalp’le
birlikte açıklandı.
Tasarı ile bir çok yenilik getiriliyor. Bu yeniliklerin en önemlisi ise
şirketlerin elektronik ortama taşınması olarak dikkat çekiyor. Diğer önemli
gelişmeleri, elektronik alışverişte de hukuki konuların geçerli olacağı ve elektronik
imzaya getirilen sınırlandırmalar oluşturuyor.
Türk Ticaret Kanunu’nun değişmesinde ki önemli kriterler arasında elektronik
ortamda hukuki işlem kurmanın yaygınlık kazanması gösteriliyor. “Elektronik
işlemler ve bilgi toplumu hizmetleri” başlığı ile belirtilen bölümde,
şirketlere web sitesi oluşturma zorunluluğu şu şekilde ifade ediliyor:
“MADDE
1502. –
- Her sermaye şirketi bir Web sitesi oluşturmaya ve sitenin belirli
bir bölümünü, şirketin kanunen yapması gereken ilânlarına, paysahipleri ve
ortakları açısından önem taşıyan açıklamalarına, yönetim kurulu ve genel
kurul toplantılarının hazırlıkları ve yapılması ile ilgili, ortaklara
sunulması gereken belgelerin açıklanmasına, bu kurullara ilişkin
davetlerin yapılmasına, oy verme, şeffaflık ve kamuyu aydınlatma yönünden
zorunlu ve bilgi toplumu bağlamında yararlı görülen hizmet ve bilgilerin
sunulmasına, bilgi almaya yönelik sorulara, verilen bilgiye ve benzeri
diğer işlemler ile bu kanunda ve diğer kanunlarda paysahiplerinin veya
ortakların aydınlatılmasının öngörüldüğü konulara tahsis etmek zorundadır.
Ayrıca, finansal tabloları, bunların dipnotları, yıllık rapor, yönetim
kurulunun kurumsal yönetim ilkelerine ne oranda uyulduğuna ilişkin yıllık
değerleme açıklaması, denetçinin, özel denetçinin, işlem denetçilerinin
raporları ve yetkili kurul ve bakanlıkların istedikleri pay sahiplerinin
ve sermaye piyasasını ilgilendiren konulara ilişkin olarak şirketin cevap
ve bildirimleri ve diğer ilgili hususlar şirketin web sitesinde
yayınlanır.
Bu hükümdeki yükümlülüğe uymama, kanuna aykırılığın ve yönetim kurulunun
görevini yerine getirmemesinin bütün sonuçlarını doğurur. Ceza hükümleri
saklıdır.
- Finansal tabloları ile her
türlü rapor üç yıl sitede kalır.
- Web sitesinin bilgi toplumu
hizmetlerine ayrılmış kısmının ticaret siciline kaydı da dahil olmak
üzere, bu maddenin amaçlarına tahsis edilmiş bulunan bu kısmının herkese
açık nitelik taşıdığı, burada yer alan mesajlar ile bilgilerin ilgililere
yönlendirilmiş açıklamalar ve hukukî iradeler olduğu, sitenin bu kısmına
ulaşılmasının usul ve esasları ile ilgili diğer hususlar Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı tarafından bir yönetmelikle düzenlenir.
- Web sitesinin bu maddenin
amaçlarına tahsis edilmiş kısmında yayımlanan bilgilerin başına parantez
içinde “yönlendirilmiş mesaj” ibaresi konulur. Bu ibareli mesaj ancak
Kanuna ve yukarıda anılan yönetmeliğe uyulmak suretiyle değiştirilebilir.
Tahsis edilen kısımda yer alan bir mesajın yönlendirildiği karinedir.
- Yönlendirilmiş mesajların
basılı şekilleri 82 nci madde uyarınca ayrıca saklanır. Web sitesinde yer
alacak bilgiler metin haline getirilip şirket yönetimince tarih ve saati
gösterilerek noterlikçe onaylı bir deftere sıra numarasına göre yazılır
veya yapıştırılır. Daha sonra sitede yayınlanan bilgilerde bir değişiklik
yapılırsa, değişikliğe ilişkin olarak yukarıdaki işlem tekrarlanır.”
Elektronik
Alışveriş
Ayrıca
elektronik alışverişte de kanun hükümlerinin geçerli olduğunu gösteren bir
madde yer alıyor. Böylece normal alışverişte olduğu gibi elektronik alışverişte
de yapılacak işlemlerin geçerliliği hukuksal olarak sağlanıyor. İlgili madde de
şöyle deniliyor:
“MADDE
1503. –
- Tarafların açıkça anlaşmaları
ve 18 inci maddenin üçüncü fıkrası saklı kalmak şartıyla, ihbarlar,
ihtarlar, itirazlar ve benzeri beyanlar; fatura, teyid mektubu, iştirak
taahhütnamesi, toplantı çağrıları ve bu hüküm uyarınca yapılan elektronik
gönderme ve elektronik saklama sözleşmesi, elektronik ortamda
düzenlenebilir, yollanabilir, itiraza uğrayabilir ve kabul edilmişse hüküm
ifade eder.”
Güvenli
elektronik imza
Elektronik
imzanın hukuksal geçerliliğinin sınırları da çiziliyor. Tasarıya göre, “Poliçe,
bono, çek makbuz senedi, varant ve kambiyo senetlerine benzeyen senetler
güvenli elektronik imza ile düzenlenemeyeceği, bu senetlere ilişkin arz, kabul,
aval gibi senet üzerinde gerçekleştirilen işlemler güvenli elektronik imza ile
yapılamayacağı” belirtiliyor.
Ancak e-imzanın uluslararası uygulamada geçerliliği
artarsa yasağın Adalet Bakanlığının önerisi üzerine Bakanlar Kurulunca
kaldırılacağı kaydediliyor.
Elektronik ortamda yönetim kurulu ve genel kurul
Tasarı, şirketlere web sitesi zorunluluğundan sonra bir de on-line genel kurul
olanağı getiriyor. Tasarı da ilgili madde de şu ifadelere yer veriliyor
“MADDE 1505. –
a) Sermaye şirketlerinde müdürler kurulu ve yönetim kurulu üyelerinin,
öngörülen belirli durumlarda, kurul toplantılarına görüntü ve ses
aktarılması yoluyla katılabilmeleri ve oy vermeleri esas sözleşme veya
şirket sözleşmesiyle düzenlenebilir.
b) Kollektif, komandit, limited ve sermayesi paylara bölünmüş şirketlerde,
şirket sözleşmesinde ve esas sözleşmede öngörülerek elektronik ortamda
ortaklar kuruluna ve genel kurula katılma, öneride bulunma ve oy verme
fiziki katılımın öneride bulunmanın ve oy vermenin bütün sonuçlarını
doğurur.
c) Yukarıda öngörülen hallerde, elektronik ortamda oy kullanabilmek için,
şirketin bu amaca özgülenmiş bir Web sitesine sahip bulunulması, ortağın
bu yolda talepte bulunması elektronik ortam araçlarının etkin katılmaya
elverişliliğinin bir teknik raporla kanıtlanıp bu raporun tescil ve ilân
edilmiş olması, oy kullananların kimliklerinin saklanması gerekir.
d) Yukarıda anılan şirketlerde esas sözleşme veya şirket sözleşmesi gereği
şirket yönetimi, bu yolla oy kullanmanın bütün şartlarını gerçekleştiriri
ve ortağa gerekli bütün araçları sağlar.
e) Yukarıdaki hükümler çerçevesinde oyun gerçek sahibi tarafından
kullanılmasına ve uygulamaya ilişkin kurallar Sanayi ve Ticaret
Bakanlığınca hazırlanacak bir yönetmelikle düzenlenir.
a) Anonim şirketlerde genel kurullara elektronik ortamda katılma, öneride
bulunma, görüş açıklama ve oy verme, fizikî katılmanın ve oy vermenin
bütün hukukî sonuçlarını doğurur. Bu hükmün uygulanması esasları bir
Bakanlar Kurulu Tüzüğü ile düzenlenir. Tüzükte, genel kurula elektronik
ortamda katılmaya ve oy vermeye ilişkin esas sözleşme hükmünün örneği yer
alır.
Anonim şirketler Tüzükten aynen aktarılacak olan bu hükümde değişiklik
yapamazlar. Tüzük ayrıca oyun gerçek sahibi veya temsilcisi tarafından
kullanılmasını sağlayan kurallar ile 407 nci maddenin üçüncü fıkrasında
öngörülen komiserlerin bu hususa ilişkin yetkilerini içerir.
b) Bu Tüzüğün yürürlüğe girmesi ile birlikte genel kurullara elektronik
ortamda katılma ve oy kullanma sisteminin uygulanması pay senetleri borsaya
kota edilmiş şirketlerde zorunlu hale gelir.
- Birinci fıkranın (e) bendindeki
yönetmelik ile pay sahibinin temsilcisine Web sitesi aracılığıyla talimat
vermesi esas ve usulleri düzenlenebilir.
. Uygulama kuralları
MADDE
1506. –
- Elektronik ortamı kullanmak
isteyen ortaklar, paysahipleri ve yönetim kurulu üyeleri e-posta
adreslerini şirkete bildirirler.
E)
Kurumsal yönetim ilkeleri
MADDE
1507. –
- Halka açık anonim şirketlere
kurumsal yönetim ilkelerini, yönetim kurulunun buna ilişkin açıklamasının
esaslarını ve şirketlerin bu yönden derecelendirme kural ve sonuçlarını
Sermaye Piyasası Kurulu belirler. Başka kurumlar, kurullar ve kuruluşlar
Sermaye Piyasası Kurulunun onayını almak şartıyla, sadece kendi alanları
için geçerli olabilecek kurumsal yönetim ilkeleri ile ilgili, ayrıntıya
ilişkin sınırlı düzenlemeler yapabilirler.”